Espazo público mediatizado

«La comunicación mediada (desde los telediarios hasta los programas de entretenimiento) desempeña funciones importantes para las esfera pública contemporánea. Proporciona información buena y mala, dirige amplias y a menudo sorprendentes miradas a los problemas sociales, estimula la conversación entre amigos y enemigos y brinda datos políticos y científicos unas veces autorizados y otros dudosos, que el público de los medios puede hacer suyos o rechazar durante el proceso de formación de la opinión. Situar la comunicación política dentro de una definición amplia de esfera pública facilita la comprensión de lo mecanismos a través de los cuales la comunicación influye en la política y en la vida pública.»

Esta observación está recollida no libro de Bennett e Entman, Mediated Politics. Communication in the Future of Democracy publicado no 2001. Hai once anos, aínda non naceran as dúas das redes sociais que en maior ou menor medida forman parte do noso día a día: Facebook e Twitter. A primeira foi fundada no 2004 e a segunda no 2006; na actualidade a súa función dentro do denominado espazo público mediatizado é indiscutible. Lembran cando eran empresas marxinais? Modas ás que os medios convencionais como a televisión non adicaban excesiva atención?

Agora, todo programa que queira ter presenza nas redes sociais (da Internet e da vida física) precisan, si ou si, dun distintivo, dun hashtag, dunha etiqueta, arredor da cal a comunidade de individuos que se descoñecen entre si —e que poden estar en contextos totalmente diferentes— pero que atenden a determinados espazos comunicativos, poidan falar, discutir, colaborar ou BERRAR. As alusións dos presentadores, dos profesionais dos medios de comunicación, a estas redes sociais, e as contínuas suxerencias de sigan a conversa neste non-lugar, transformaron totalmente a visión de Facebook e Twitter. A súa capacidade de se adaptar ás nosas vidas — presentes dende a mañá, ata a noite— vai ter (ten xa...) efectos dentro do modo no que nos informamos, coñecemos, e aprendemos na sociedade da denominada era da información.

Non se lle poden pór cancelas ao campo, nin tampouco ás moreas e moreas de datos que cada día anegan a rede de redes. Por iso, un dos grandes retos deste século, xa non será o acceso á información, senón a selección da mesma. Quen terá que afrontares dita tarefa? A falta dun corpo especializado e profesionalizado de acción xornalística, moito me temo que durante moito tempo a maior parte do traballo reposará nos ombreiros da cidadanía de a pe quen terá que ser a máis responsable da Historia, para evitar acelerados xuízos mediáticos ou rematar coa necesaria pausa e calma que precisan para seren ben realizadas determinadas accións de Goberno que acaban por debuxar o futuro de todos.

242