4.04.2013

A forza de Wily e a teima de Ángel

O comisario Ángel Calvo Ulloa no Kunsthalle.
Nunha tarde tipicamente compostelá onde a chuvia cae cando quere e o sol nin se molesta en saudar, vinme co comisario (de arte) Ángel Ulloa Calvo (Lalín, 1984), na denominada taberna contemporánea de nome xermano, Kunsthalle. A razón? A súa labor cunha exposición sita no Fac Peregrina verbo do artista lalinense falecido hai sete anos, Wily (Antonio Taboada Fedarás, Lalín, 1962-2006).

No papel, deberían ser as administracións, aqueles lugares de financiamento público, as que se encargarán, e tiveran a responsabilidade de deixar constancia, de falar, de achegar á sociedade a obra, cultura (output) dos actores e axentes que producen e traballan na súa contorna. Porén, son os proxectos de inversión mínima, de iniciativa privada e sen ánimo de lucro, os que en diversas ocasións se fan cargo desta responsabilidade para coa cultura, que outros —a pesares de seren remunerados por todos nós para tal fin— fail to accomplish, é dicir, non logran acadar.

É a eterna disputa entre administradores e administrados, coma explica un dos grandes pensadores da nosa época Zygmunt Bauman —pouco coñecido dado que está vivo—, no seu ensaio Mundo Consumo: 
«O choque entre estas dúas perspectivas e narracións (caracterizado por un antagonismo que bule baixo a superficie e, de vez en cando, adquire carácter de conflito aberto) é inevitable. Non se pode impedir que saia á luz nin se pode pacificar a partires dese momento. A relación entre administradores e administrados é, intrinsecamente, agonal: ambas partes perseguen dous fins opostos e son só capaces de convivir nun ambiente conflitivo, infectado pola suspicacia e disposto para a batalla.»
Mais, comprender isto, e compartir máis ou menos a opinión do sociólogo polaco, non quere dicir que a administración non deba actuar comme il faut, só polo feito de que o seu papel adoite ser o de antagonista dos traballadores da cultura. Pero nalgúns casos, non é que non axude, é que estorba, xa que como sostén Ángel Calvo "a administración local e a Deputación de Pontevedra entorpeceron a restauración e conservación da obra de Wily", desentendéronse do asunto facendo gala da súa procrastinidade, "cando a familia xa tería restaurado a obra antes".

Ao buscar na Internet vemos que, de nón ser pola actual exposición no Fac Peregrina, a última nova sobre Wily é a colocación dunha das súas obras nunha rotonda en Lalín, no 2007. Seis anos despois, ante a pasividade funcionarial foron os seus achegados (Asoc. de Amigos da Obra de Wily) quen decidiron tomar as rendas e asegurar non só a conservación da obra de Wily, senón a súa restauración, exhibición e posta en valor.

Wily | Forza ingobernable
Así se chama a exposición que acolle o furancho de arte contemporánea sobre Wily, e que rematará este venres día 5, a partires das 18:00 horas cun encontro con Alberto González Alegre e Miguelanxo Rodríguez, verbo da figura do artista.

Inauguración «Wily | Forza Ingobernable» no Fac Peregrina.


Segundo afirma o comisario da mesma, Ángel Calvo, o Fac, semellou o lugar idóneo para poder realizar esta mostra, esta homenaxe, xa que as dependencias do lugar aseméllanse moito ao estudio que tiña o artista falecido. Cerca de A Peregrina poderemos ver algunhas das obras que se trouxeron dende Lalín, e que están mellor conservadas, aínda que quedaron atrás máis de 80 pezas da colección de Wily, que con sorte serán restauradas e algún día verán a luz do público. Non tiven a oportunidade de velas en vivo por motivos laborais —deses nós que, polo menos, che prometen remuneración—, e por iso non vou soltar catro adxectivos ben traídos. Sei que son Totéms de madeira, policromados, e que se fixeron cunha motoserra, un proceso de traballo que se convertiu na marca persoal de Wily. Son a mostra da súa forza ingobernable.

Disparo de Advertencia do comisario
Amais do seu traballo curatorial coa obra de Antonio Taboada, Ángel Calvo Ulloa realizou xa diversos proxectos e moitos deles con presuposto cero, e de forma autoxestionada. Entre eles está o de Disparo de Advertencia que tivo lugar en Lalín no 2011, con seis artistas que realizaban unha instalación en diversos lugares públicos da vila (ou cidade?) e que a deixaban alí durante 48 horas.  Financiada coa venta de múltiples de artistas.

Cabe destacar Diálogos Improbables (que deu comezo a finais do ano pasado e segue en activo) onde se xunta durante dúas horas nun espazo pechado a obra de dous artistas, cuxas liñas de traballo sexan diverxentes, nun intento por crear unha dialéctica controvertida entre ambas. Proba do esforzo recaudatorio e teima de Ángel foi o financiamento do catálogo deste proxecto mediante crowdfunding (co que acadou máis de 2.500 euros).

Ante a impasibilidade dos administradores, que se atopan nunha espiral de auto(in)xestión que provoca un crowding out, conseguir financiar un proxecto cultural é todo un reto. Pero a mala situación non é escusa. Afirma Ángel, na nosa entrevista, que agora que "levamos tanto tempo acostumados a que non haxa cartos para nada, e aínda así seguimos comisariando e creando eventos, que cando veñan os bos tempos, se é que veñen, imos ser a [hostia]". E ten razón. Se con nada, traballamos coma burros, e desbarramos buscando calquer vía de financiación; cando abran a billa ou afogamos ou facemos un encoro para non quedar outra vez sen auga. 

No hay comentarios:

Publicar un comentario



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...